Целите се проширување и продлабочување на знаењата на учениците од различни области, истражување на природата и општеството, посети на културни и историски локалитети, развивање еколошки навики, запознавање со културата и начинот на живот во различни делови од земјата, градење чувство на припадност кон државата, толеранција и соживот, запознавање со културата на различните етнички заедници, развивање позитивен однос кон националните и културните вредности, дружење, социјализација, стекнување искуство за самостојност, грижа за себе, и развивање интерес за спортски активности и здрав живот.

Планот и програмата за екскурзии, излети и други вонучилишни активности се дел од Годишната програма за работа на училиштето. Се формира стручен тим за подготовка на програмата, кој го сочинуваат директорот и наставници. Програмата треба да содржи информации за предвидените активности, целите, содржината, одговорните лица, времетраењето, локациите, техничката организација и начинот на финансирање. За програмите се бараат мислења од Советот на родители и Советот на општината (или Министерството за образование и наука за државни училишта), по добиено позитивно стручно мислење од Бирото за развој на образованието. Училишниот одбор ја одобрува програмата најмалку 20 дена пред изведувањето. За училишна екскурзија е потребна и согласност од најмалку 30% од родителите.

За учениците кои не учествуваат на екскурзии, излети или настава во природа, училиштето организира настава во училиштето.

Училиштето може да организира излети најмногу двапати во учебната година (есен и пролет) во поблиската околина со траење до еден ден. Екскурзиите се организираат еднаш во учебната година со различно времетраење во зависност од одделението: еден ден за III одделение, два дена за VI одделение и три дена за IX одделение. Дополнително, може да се организира една еднодневна екскурзија за посета на културни, музички, спортски, научни или други манифестации.

Училиштето спроведува постапка за прибирање понуди преку јавен оглас објавен во најмалку два дневни весника и на видно место во училишната зграда. Постапката ја спроведува Комисија составена од членови од Советот на родители и наставници. Критериум за избор е најниска цена, а правниот субјект треба да исполни одредени минимални услови, како што се регистрација за туристичка дејност, најмалку тригодишно работење, успешно реализирана сопствена аранжманска програма во Северна Македонија и исполнување на условите за превоз на групи деца.

Директорот на училиштето е одговорен да провери дали се обезбедени доволен број на автобуси со соодветен број седишта и клима уред. Патувањето не треба да се изведува во периодот од 22:00 до 06:00 часот наутро, а за еднодневни екскурзии од 17:00 до 06:00 часот наутро. Потребни се докази за вонредна техничка исправност на возилото и лекарско уверение за возачот, не постари од шест месеци. Директорот ги известува надлежните органи за деталите на патувањето и издава патен налог за службено патување на вработените. Доколку условите не се исполнети, директорот ја запира реализацијата на активноста.

Најдоцна седум дена пред изведувањето на екскурзии или други вонучилишни активности, одделенскиот раководител организира состанок со учениците и родителите за да ги информира за програмата. Од родителите се собираат податоци за здравствената состојба на учениците, кои се доверливи и се предаваат на лекарот пред поаѓањето. Доколку ученик се разболи или повреди за време на активноста, лекарот постапува според стручните надлежности и бара помош од најблиската здравствена установа. Раководителот на активноста го известува училиштето и родителите и организира превоз за ученикот до местото на живеење.

Согласно Правилникот за начинот на изведување на екскурзиите, излетите и другите вонучилишни активности на учениците од основните училишта, Училишниот одбор ја има главната надлежност за одобрување на овие програми. Одобрението мора да биде издадено најмалку 20 дена пред планираното изведување на активностите, а екскурзијата може да се реализира само по добиеното одобрение.

Советот на родители има советодавна улога во процесот. За секоја програма за екскурзии, излети и други вонучилишни активности, Советот на родители дава одделно мислење. Ова мислење се доставува до училиштето најмалку 30 дена пред изведувањето на активностите и се зема предвид од страна на Училишниот одбор при донесувањето на одлуката за одобрување.

Стручниот тим за подготовка на Програмата за екскурзии, излети и други вонучилишни активности се формира со одлука на Училишниот одбор.

Комисијата за прибирање понуди е формирана од страна на Училишниот одбор со цел да ја спроведе постапката за прибирање понуди од правни субјекти за изведување на екскурзиите и другите активности. Оваа комисија го подготвува извештајот кој потоа се доставува до Училишниот одбор за донесување одлука.

Комисијата за прибирање понуди е составена од пет члена: тројца претставници од Советот на родители и двајца наставници. Претседателот на комисијата е еден од претставниците на Советот на родители.

Училишниот одбор е телото кое ја донесува конечната одлука за избор на најповолен понудувач или одлука за поништување на постапката за прибирање понуди. Оваа одлука се носи во рок од пет работни дена од добивањето на извештајот од Комисијата за прибирање понуди.

За реализацијата на екскурзиите, излетите и другите вонучилишни активности се подготвува извештај. Овој извештај го разгледуваат Советот на родители, Наставничкиот совет и Училишниот одбор.

По неговото усвојување од страна на Училишниот одбор, извештајот за реализацијата на екскурзиите, излетите и другите вонучилишни активности станува составен дел на Годишниот извештај за работа на училиштето.

Воннаставните активности во основните училишта, согласно Правилникот, ги опфаќаат следните вонучилишни активности на учениците: излет, екскурзија, настава во природа, летни и зимски кампови/школи. Овие активности се изведуваат надвор од училиштето и имаат за цел проширување и продлабочување на знаењата, како и постигнување други воспитни, образовни и рекреативни цели.

Главните цели на воннаставните активности се повеќеслојни и вклучуваат:

• проширување и продлабочување на знаењата од различни образовни подрачја,
• истражување,
• посети на локалитети од културно/историско значење,
• развивање интерес за природата и еколошки навики,
• запознавање со културата и начинот на живеење во различни делови на државата,
• градење чувство за припадност кон државата, еднаквост, толеранција и соживот,
• запознавање со културата на различните етнички заедници,
• развивање позитивен однос кон националните/културните/естетските вредности,
• дружење, социјализација, колективна заштита, осамостојување, грижа за себе,
• интерес за спорт и рекреација и здрави навики.

Процесот на планирање и одобрување вклучува неколку чекори. Планот и програмата се вклучуваат во Годишната програма за работа на училиштето. Врз основа на ова, се изготвува посебна Програма за екскурзии, излети и други вонучилишни активности. Стручен тим формиран од Училишниот одбор ја подготвува програмата, која содржи конкретизирани цели, содржина, локации, времетраење и начин на финансирање. Програмата се објавува јавно, а за нејзино одобрување е потребно позитивно стручно мислење од Бирото за развој на образованието, како и одделни мислења од Советот на родители и надлежниот општински совет (за општински училишта) или Министерството за образование и наука (за државни училишта). Училишниот одбор ја одобрува програмата врз основа на добиените мислења најмалку 20 дена пред изведувањето.

За реализација на училишна екскурзија, потребно е добивање согласност од најмалку 30% од родителите на учениците од одделението/ата. За наставата во природа, потребна е согласност од најмалку 50% од родителите на учениците. Училиштето е должно да организира настава за учениците кои не учествуваат во овие активности.

Активностите се организираат на територијата на Република Северна Македонија. Училиштата избираат локации од пропишана листа или предлагаат други локации со соодветно образложение и позитивно мислење од Бирото за развој на образованието. Истите локалитети не се повторуваат за ученици кои веќе ги посетиле. Времетраењето варира: излети се до еден ден (максимум двапати годишно), екскурзии се од еден до три дена (еднаш годишно, плус една дополнителна еднодневна), настава во природа е од три до пет дена, а летни и зимски кампови/школи можат да траат седум до десет дена.

Училиштето спроведува постапка за прибирање понуди во име на родителите преку јавен оглас. Комисија составена од претставници на Советот на родители и наставници ја спроведува постапката и ги евалуира понудите. Критериум за избор е најниска цена, а понудувачот мора да ги исполнува минималните услови, вклучувајќи регистрација за туристичка дејност најмалку три години и успешно реализирани програми. Училишниот одбор донесува одлука за избор или поништување, а незадоволните понудувачи имаат право на жалба.

Директорот на училиштето е одговорен за проверка на безбедноста и логистиката пред патувањето, особено за обезбедување на доволен број климатизирани автобуси со соодветен број седишта. Патувањето не се изведува во ноќните часови. Задолжително е обезбедување доказ за вонредна техничка исправност на возилото и лекарско уверение за возачот. Директорот го известува надлежниот орган за внатрешни работи за деталите на патувањето и ја запира реализацијата доколку условите за безбедност не се исполнети.

По реализацијата, стручниот тим поднесува извештај со оценка за реализацијата и квалитетот на услугите. Овој извештај се разгледува од Наставничкиот совет и Советот на родителите, а го усвојува Училишниот одбор. Извештајот станува составен дел од Годишниот извештај за работа на училиштето, а родителите се запознаваат со него на родителски состаноци. Доколку се утврдат пропусти од страна на организаторот, училиштето ја известува надлежната општина.